samedi 25 novembre 2017

LEXIQUE ANIMAL (Français - Amazighe - Arabe)

 Fondation Culturelle Tawalt - Série Lexiques (1)


LEXIQUE ANIMAL (Français - Amazighe - Arabe)

Mohamed Oussous



1. Abdomen des sauterelles, des insectes: aguniä - aguniḍ احلشرة بطن أو ما يشبه 2. Abeille: tizzwit, tizizwit - tizzwit, tizizwit نحلة - Essaim d’abeilles sauvages: aäräur, aålif aäräur - aḍerḍur, agʷlif aḍerḍur - Abeille charpentière, xyloco - pe: TIZIZWIT TADRVALT tizizwit قعثبان أزرق taderɣalt 3. Able, ablette (pois): aslm aml - lal, amllal - aslem amellal, umlil سمك أبيض 4. Acanthocéphale: asnnanixf - asennanixef (isennanixefen) (neo) شائك الرأس 5. Acarne, bogue ravelle, pageau blanc (pois): taçnagt - taẓnagt 6. Acarus, sarcopte de gale: til - جرب قملي tillict - lict 7. Acére: aåirar - agʷirar عدمي القرون 8. Achigan (pois): acigan - acigan فرخ أسود
9. Acranien: war iqlquln war iqelqulen (neo) الجمجمي 10. Acrida (esp.de criquet non gré - gaire): amzil wurtan - amzil wurtan 11. Acridiens: iburqsn iburqesn جراديات 12. Acrobate (marsupial): afrak - si - afraksi (neo) بهلوان 13. Aculéates, porte - aiguillon: id bu isuqqas id bu isuqqas (neo) ذوات احلمة 14. Addax (antilope, mam): amllal, amlal - amellal, amlal أداكس، مهاة 15. Addax à nez tacheté (Addax nasomaculatus, mam): tasgint - أبو عدس tasgint 16. Aeschne (ins): abrzggu - ab - سرمان erzegg

17. Agame (rept): talmvudi talemɣudi - amtvtv حرذون Agama colonorum: amteɣteɣ (imteɣteɣen) 18. Agame variable (rept): tam - klklt - tamkelkelt
19. Agame de bibron (rept): tafunast iblankiwn - tafunast iblankiwn. 20. Agame à queue épineuse, uromastix, fouette queue (rept): aåjjim, aprdan, agizam, agzzaram agʷjjim, aḥerdan, agizam, agezzaram ضب 21. Agami (ois): agami - agami يعجمي (neo( 22. Aglosse: war ils - war iles عدمي اللسان (neo( 23. Agneau: alqqav, anuguä alqqaɣ, حمل anuguḍ - Agneau qui ne tête plus: izimmr izimmer. 24. Agnelle: tavla, taratt, tizimmrt, taɣla, taratt, tizimmert شويهة 25. Agouti (rong): aguti - aguti أغوطي(neo( 26. Agrobate roux, Cercotrichas galactotes (ois): tlbakku, tlåjjim telbakku, telgʷjjim. 27. Aigle: igidr - igider عقاب Aigle ibérique: tawayya igadrn عقاب إيبيري igadern tawayya 28. Aigle de mer, raie-aigle (pois): tafunast n ilel - tafunast n ilel

29. Aigle pêcheur: igidr anåmar igider anegmar (neo) 30. Aigrette: taquqact taquqact (قنزعة )على رأس الطائر 31. Aigrette garzette: mlal avu - mlal aɣu, ablbal abelbal بلشون أبيض 32. Aiguillat commun (pois): bu ta- ççit - bu taẓẓit اإلسكندر سمكة 33. Aiguillette, aiguille de mer, orphie (pois): isgni isegni - tissgnit n ilel - tissegnit n ilel خرمان- براك 34. Aile: ifr, afraw, afriw ifer, afraw, afriw, tibillut tibillut جناح 35. Alauda desertorum (ois): aäaluj aḍaluj (iḍalujen) مكاء 36. Alcyon: alsyun alsyun (neo) ألسيون 37. Aleurode (mouche blanche): izi umlil - izi umlil بيضاء ذبابة 38. Alezan: atlav atlaɣ أصهب حصان 39. Alifère: amafraw amafraw مجنح (neo( 40. Alose (pois): acbuq, ablav acbuq, ablaɣ شابل 41. Alouette (ois): asmayun asmayun قنبرة - Alouette de passage: afrgvul afergɣul 42. Alouette des champs (Alauda arvensis), ois: takoyust, tamkyuät, aloyuä takɛyust, tamkyuḍt, alɛyuḍ قبرة احلقول 43. Alouette huppée (cochevis), Galerida cristata (ois): tanpbaät, tavaydut, amvayud, tizirra
tanḥebaḍt, taɣaydut, amɣayud, tizirra قوبع 44. Altise, tiquet, puce de terre (ins): aggurdi wakal aggurdi wakal نطاطة )برغوث البساتني) (neo( 45. Alucite des céréales (teigne du blé), Sitotroga cerealella: imiyyl imiyyl احلبوب سوسة 46. Ambystome: tagdst llmiksik tagdest llmeksik (neo) سمندل املكسيك
47. Ammomane (ois): tabgnst يرمل tabgenst 48. Ammomane Isabelline- Ammomanes deserti (ois): tagäiät umrdul - tagḍiḍt umerdul البادية قبرة 49. Amphibien: amannkal - amankal* قازب، برمائي (imankalen( 50. Amphipodes: iyugäarn مزدوجات األرجل (neo (iyugḍaren 51. Amphisbène (rept): agrawal قهيقران agrawal 52. Ampullaire (gros escargot): حلزون كبير abuḥrar- abuprar 53. Anatife (moll): tifnzit, tifnzit n twayya - tifenzit, tifnzit n twayya هدابية األرجل من القشريات 54. Anakonda (eunecte, rept): anakunda - anakunda أناكوندا 55. Anchois (poi): tabina, acäun هف، بلم، سمور acḍun, tab
56. Androctonus (espèce de scorpion) : - Androctonus mauretanicus: buvardm buɣardem - Androctonus amoreuxi: ivirc iɣirc 57. Âne: avyul, ayçä aɣyul, ayẓed açiä aẓid حمار - Âne de couleur foncé: avyul advmum (idvmumn) aɣyul adeɣmum (ideɣmumen) - Petit âne qui ne grandit pas: apnsur aḥensur دوبل 58. Ange de mer, Squatine (pois): talfsa talefsa مالك 59. Albinos (mouton, chameau): amanar amanar أمهق 60. Anguille (pois): tazlmt, tizlmi, tazilma, ifivr n ilel, aslbap tazelmt, tizelmi, tazilma, ifiɣer n ilel, ّ أنقليس سلور a
61. Animal: amudr amudr حيوان - Sauvage: axxu axxu وحشي حيوان - Carnassier sauvage nuisible (lion, hyène, chacal..): tawwa tawwa حيوان من الضواري الالحمة املفترسة - Domestique: aywal aywal أليف حيوان - Aquatique: amudr n waman amuder حيوان مائي waman n
Nocturne: amssrdal amsserdal ليلي، رامس حيوان - Tacheté: abrar abrar ،مبقع حيوان أرقط 62. Annélides: ibutcln ibutceln حلقيات 63. Anodonte (moll): aruxsan aruxsan هتمية 64. Ânon: asnus, apjud akrcun asnus, aḥjud akercun جحش 65. Anophèle, moustique de la fièvre (ins): abiba n tawla abiba n بعوضة املالريا (neo (tawla 66. Anoures: igräiän, iåjäaän بتراوات، عدميات الذنب igʷjḍaḍen, ig









mardi 21 novembre 2017

تعلم اللهجة السوسية تشلحيت التي يتكلمها المغاربة في الجنوب

تعتبر لهجة تشلحيت او اللهجة السوسية من اكثر اللهجات انتشار في المغرب بعد الدارجة المغربية , و يتحدت بها الناس في جنوب المغرب , من مدينة الصويرة الى تخوم الصحراء و من المحيط الاطلسي الى الحدود الجزائرية شرقا 

و من اهم المناطق التي تنتشر فيها هده اللهجة : منطقة سوس حيت توجد مدينة اكادير و مدينة تزنيت , مدينة ترودانت و جبال الاطلس و نواحي مراكش , و مدينة كلميم , اسا , طاطا في الصحراء


اليكم بعض الكلمات
اغروم = الخبز
امان = الماء
اركاز = الرجل
تمغارت = المراة
تفروخت = البنت
افروخ = الولد
تسلييت = العروسة
اسلي = العريس
تمغرا = العرس
انكبي = الضيف
تيكمي = البيت
اشكيد = تعال
اكايو = الراس
تيوالين = العيون
تيط = العين
امزكان = الادنين
ازار = الشعر
احليك = البطن
امي = الفم
افود = الركبة
افادن = الركبتين
ايضارن = الارجل
ايفاسن = اليدين
سيرد = اغسل
ساول = تكلم
اني = قل
ايش = كل
سو = اشرب
ارغى = ساخن
اسميض = بارد
اضو = الرياح
تفوكت = الشمس
ايتري = النجم
ايكنوان = السماء
اسيف = النهر
ادرار = الجبل

dimanche 19 novembre 2017

vendredi 27 octobre 2017

تعلم الامازيغية : الانسان و العائلة في اللغة الامازيغية

تعلم الامازيغية : الانسان و العائلة في اللغة الامازيغية



الانسان = افكان
الناس = مدن او يودان
الرجل = اركاز
المراة = تمغارت او تمطوت
بنتي = الي
ابني = ئيوي
ابنه = ئويس
الابناء = اراو او تروا
البنت = تفروخت
الولد = افروخ
الزواج = ليتيهال
تزوج = ئتاهل
طلق = ئلف
المهر = امرواس
العرس = تمغرا
النسائب = ئضولان
ابي = بابا او ئيبوا
امي = انا او ئما او ئمي
الضيوف = ئنكبيون







تعلم الامازيغية : اسماء اعضاء جسم الانسان بالامازيغية

تعلم الامازيغية : اسماء اعضاء جسم الانسان بالامازيغية


الراس = ئخف او اكايو 
الوجه = اودم
الادن = امزوغ جمعها ئمزكان
الشعر = ازار
الفم = ئمي
العينين = توالين او تطاوين
الانف = تنزاراو ئنخار
الاسنان = اوخسان او تغماس
اللسان = ئلس
الجبهة = ئكنزي
اليد = افوس 
اليدين = ئفاسن
الصدر = ئدمارن
الكتف = اغروض او تغروط جمعها تيغوراض
البطن = احليك او اديس
الاصابع = ئضوضان
الاصبع = اضاض
الاضافر = ئسكارن
الرجل = اضار
الرجلين = ئضارن
الفخد = ئمسل
الركبة = افود
الرقبة = امكرض
العضام = ئغسان
الاسنان = اوخسان
الجلد = ئلم
اصابع الارجل = ئفدنان
  الانف = ئنخار او تينزار









 
Design by Wordpress Theme | Bloggerized by Free Blogger Templates | coupon codes